پس انداز، اختلاف بین درآمد و هزینه های یک فرد است. پس انداز ناخالص ملی نه تنها شامل پس اندازهای خانگی ساکنین کشور می شود، بلکه پس انداز کسب و کار ها و دولت را نیز در بر می گیرد. نرخ پس انداز ملی یک کشور بعنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی بیان می شود. کشور هایی که بالاترین نرخ های پس انداز را دارند، از لحاظ درآمد، در چهار سطح قرار می گیرند که این چهار سطح شامل درآمد بالا، در آمد متوسط رو به بالا، درآمد متوسط رو به پایین و درآمد پایین می شود. عوامل متنوعی باعث برانگیختن اقتصاد یک کشور می شوند.
نکات کلیدی پس انداز ناخالص ملی
- نرخ پس انداز یک کشور، میزان پولی است که افراد بدست می آورند اما خرج نمی کنند.
- پس انداز ناخالص ملی شامل پس اندازهای خانگی ساکنین و کسب و کارها و دولت می شود.
- درحالیکه میزان بسیار پایین نرخ پس انداز دردسر ساز است، اما نرخ بالای این معیار هم می تواند نشان دهنده ی رشد پایین اقتصادی یا کاهش فعالیت اقتصادی یک کشور باشد، چراکه پولی که میشد برای مصرف یا سرمایه گذاری خرج شود، بیهوده و دست نخورده باقی مانده.
- کشورهایی که بیشترین میزان نرخ ذخیره سازی را دارند، معمولا سرانه تولید ناخالص داخلی آنها کمتر از میانگین است.
1- کشور سنگاپور
جزیره سنگاپور در آسیای جنوب شرقی، از رتبه 8 در سال 2007 به رتبه 1 در سال 2017 رسید و علیرغم کاهش نرخ پس انداز ملی سنگاپور از 50 درصد به 48 درصد در همین دوره، بالاترین میزان نرخ پس انداز ملی را به خود اختصاص داد. در حال حاضر، تولید ناخالص داخلی سنگاپور 323,907 میلیارد دلار است و از زمان استقلال خود، رشد تولید ناخالص داخلی 7.7 درصدی دارد، رشدی که سنگاپور را در سطح کشوری با درآمد بالا قرار می دهد.
درآمد ناخالص ملی سنگاپور، که با تقسیم درآمد سالیانه کشور بر میزان جمعیت کشور در نیمه سال محاسبه می شود، 54,530 دلار است. بیشتر این اعتبار به صنعتی شدن سریع سنگاپور در دهه 1960 بر می گردد، یعنی زمانیکه تولید انبوه محصولات موجب رشد سنگاپور – همراه با هنگ کنگ، کره جنوبی، و تایوان – شد و این کشور تمام افرادش را در صنایع بکار گرفت. در حالیکه تولیدات در بخش های الکترونیک، پتروشیمی، و دستگاه های پزشکی به قوت خود باقی مانده اند، یک بخش خدمات رسانی قدرتمند – خصوصا در بخش حمل و نقل و انبار کالاها – بهمراه یک صنعت خدمات مالی نیز به آنها پیوسته اند.
2- کشور سورینام
کشور سورینام که در حوزه دریای کارائیب قرار دارد، کوچکترین کشور در آمریکای جنوبی است که از نظر میزان پس انداز ناخالص ملی، از رتبه پنجم در سال 2007 به رتبه دوم در سال 2017 رسید. همانند سنگاپور، پس انداز ملی سورینام هم طی این سالها با کاهش همراه بوده است و از 56 درصد به 48 درصد رسیده است. سورینام با تولید ناخالص داخلی 3.3 میلیارد دلار، در مقایسه با سنگاپور و سایر کشور های ثروتمند، کشور ضعیف تری است اما این کشور، خود را بعنوان کشوری با درآمد متوسط رو به بالا طی این سالها نگهداشته است. اُفت قیمت نفت و کالاها از 2014 تابحال، اقتصاد سورینام را تحت تاثیر قرار داده است. صادرات محصولات کشاورزی و منابع طبیعی موجب رشد اقتصاد سورینام شده اند که در این بین، بوکسید (هیدروکسید آلومینیوم)، طلا و نفت، 30 درصد از تولید ناخالص داخلی و 90 درصد از صادرات کشور را تشکیل می دهند. بین سالهای 2001 تا سال 2013، اقتصاد سورینام، بطور متوسط، رشدی 4.7 درصدی را تجربه کرد و در سال 2014، درآمد ناخالص ملی کشور به 10,933 دلار رسید. سرمایه گذاری های اخیر در بخش های نفتی و طلا موجب توقف رکود تولید ناخالص داخلی در سال 2017 شده است و این انتظار می رود که به میزان کم، اقتصاد این کشور را رشد دهند.
3- کشور چین
چین با رشد 10 درصدی تولید ناخالص داخلی بطور سالیانه، یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان است. تولید ناخالص داخلی 12,238 تریلیون دلاری و نرخ پس انداز 47 درصدی این کشور در سال 2017، این غول آسیایی را در رتبه سوم در بین 170 کشور ذکر شده در بانک جهانی قرار داده است. در سال 2007، چین با نرخ پس انداز ناخالص ملی 51 درصدی، رتبه 7 را به خود اختصاص داده بود. رشد تولید ناخالص داخلی چین از سال 2012 تابحال با کاهش همراه بوده است، اما همچنان بعنوان یکی از قابل تحسین ترین اقتصادها در جهان باقی مانده است. علیرغم همه اینها، چین با درآمدی متوسط رو به بالا بعنوان کشوری در حال توسعه در سال 2017 باقی مانده است و سرانه درآمد ناخالص ملی آن تنها 8,690 دلار است. بر اساس استاندارد فقر فعلی چین، حدود 55 میلیون نفر در بخش های روستایی چین در سال 2015 دچار فقر بودند. اهداف برنامه 5 ساله چین (2016-2020) این است تا آلودگی را کاهش دهد، کارایی بخش انرژی افزایش دهد و دسترسی به بخش آموزشی و سلامت را بهبود بخشد و همچنین، رشد تولید ناخالص داخلی را به 6.5 درصد برساند. چین از لحاظ تولید محصولات کشاورزی و صنعتی، معدن کاری و فرآوری سنگ معدن، و محصولات مصرفی، با تقریبا 806 میلیون نفر نیروی کار و نرخ بیکاری 3.9 درصد در سال 2017، در جهان پیشگام است.
4- کشور نپال
نپال، اقتصادی با درآمد کم در آسیای جنوبی، از نرخ پس انداز 31 درصد و رتبه 38 در سال 2007، به نرخ پس انداز 44 درصد و رتبه 4 در لیست فعلی رسیده است. رشد تولید ناخالص داخلی سالانه اخیر نپال، 6.3 درصد بوده است که بیشتر آن بواسطه سرمایه گذاری ها ایجاد شده است و تولید ناخالص داخلی 24,472 میلیارد دلاری و سرانه درآمد ناخالص ملی 790 دلاری را در پی داشته است. ساخت و ساز منزل بعد از زمین لرزه در نپال عامل مهمی در رشد تولید ناخالص داخلی بوده است، جاییکه 707,443 خانواده واجد شرایط دریافت کمک هزینه ی ساخت منزل بودند. سرمایه گذاری های خصوصی داخلی اخیرا رشدی تقریبا 16 درصدی را تجربه کردند و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال اخیر، 32 درصد رشد داشته است. از نظر عرضه افزایش پول در گردش، بخش های خدماتی و صنعتی، محرک های اصلی رشد بوده اند، اما کشاورزی همچنان تکیه گاه اصلی این کشور است و تقریبا 66 درصد جمعیت نپال، از این طریق امرار و معاش می کنند.
5- کشور فیلیپین
در سال 2007، فیلیپین که کشوری با درآمد متوسط رو به پایین بود، با نرخ پس انداز ملی 44 درصد، رتبه 15 را در جهان به خود اختصاص داده بود. در سال 2017، نرخ پس انداز این کشور همان مقدار باقی ماند و این اقتصاد پویا خود را به رتبه 5 در بین کشورهای جهان رساند. با میانگین رشد سالیانه ی 6.4 درصد از سال 2010 تا 2017، فیلیپین از تولید ناخالص داخلی 313,595 میلیارد دلاری در سال 2017 بهره برد که منجر به ایجاد اقتصادی با سطح متوسط رو به رشد و سرانه درآمد ناخالص ملی 3,660 دلار شد. برنامه ی فیلیپین این است تا طی چندین سال آینده، سرانه درآمد را به محدوده متوسط رو به بالا، با سرانه ای بین 3,896 تا 12,055 دلار برساند. بخش های قدرتمند این کشور شامل برون سپاری فرایند تجاری، خرید و فروش املاک و مستغلات، امور مالی و بیمه ای می شود. اگرچه نرخ بیکاری در این کشور از 7.3 درصد در سال 2010 به 5.7 در سال 2017 رسید، اما اختلاف طبقاتی شدید بین فقرا و ثروتمندان همچنان یک مشکل اساسی در این کشور است. بازار کار با ثبات و فعلی این کشور، تاحدی به کاهش در هزینه مصرف کننده کمک کرده و موجب کاهش فقر از 26.6 درصد به 21.6 درصد بین سالهای 2006 تا 2015 شده است.
6- کشورموریتانی
موریتانی که در منطقه آفریقای سیاه یا زیر صحرایی واقع شده است، کشوری بیابانی با درآمد متوسط رو به پایین است که حتی بانک جهانی آنرا در سال 2007، جزو فهرست خود قرار نداده بود. در سال 2012، این کشور با نرخ پس انداز 35 درصد به رتبه 25 پس انداز ناخالص ملی رسید. در سال 2017 این نرخ به 38 درصد رسید و این کشور 4.3 میلیون نفری را به رتبه 6 رساند. تنها 0.5 درصد از اراضی این کشور قابل کشت است، و علت تراکم جمعیت 3.9 نفر در کیلومتر مربع این کشور هم نیز همین است؛ میزان تراکمی که این کشور را به چهارمین کشور کم تراکم در آفریقا تبدیل کرده است. سیاست معقولانه ی مالیاتی موریتانی و بازیابی قیمتی مواد معدنی به رشد تولید ناخالص داخلی موریتانی کمک کرده است و موجب شده است تا مقدار آن از 2 درصد در سال 2016 به 3.5 درصد در سال 2017 برسد. تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2017، 5,025 میلیارد دلار و سرانه درآمد ناخالص ملی آن 1,100 دلار بوده است. بخش های نفتی، معدن کاری، شیلات، پرورش چهارپایان، کشاورزی و خدماتی، حامی اقتصاد این کشور هستند.
7- کشور ایرلند
در این فهرست، ایرلند رتبه 7 را در اختیار دارد که با رتبه 72 آن در سال 2007 بسیار فاصله دارد. نرخ پس انداز فعلی این کشور 37 درصد است، نرخی که در سال 2007 به میزان 24 درصد بود. از نظر تاریخی، ایرلند کشوری با جامعه ی کشاورز بوده است، اما این جامعه با پیوستن به اتحادیه اروپا در سال 1973، شروع به تغییر کرد. بعد از ان، ایرلند به کشوری با اقتصادی مبتنی بر فناوری پیشرفته تبدیل شده است که عمدتا بر صنعت، عمده و خرده فروشی، حمل و نقل، محل اقامت، خدمات غذایی و اداره امور عمومی متکی است. تولید ناخالص داخلی ایرلند در سال 2017، 333,731 میلیارد دلار بود و سرانه درآمد ناخالص ملی آن 55,290 دلار است که حتی بین کشورهای با درآمد بالا، یکی از بالاترین درآمد ها را دارد. حدود 25 درصد از جمعیت 4.8 میلیونی ایرلند در پایتخت این کشور، دوبلین، زندگی می کنند. نرخ پایین 12.5 درصدی مالیات بر شرکت در ایرلند و کارگران قادر به کار با فناوری پیشرفته این کشور، ایرلند را به کشوری جذاب برای شرکت های چند ملیتی تبدیل کرده است که می خواهند مالیات پرداختی خود را کاهش دهند.
8- کشور کره جنوبی
کره جنوبی با نرخ پس انداز ملی 36 درصد در سال 2017، رتبه 8 این فهرست را به خود اختصاص داده است. در سال 2007، کره جنوبی با نرخ پس انداز 33 درصد، رتبه 32 را در اختیار داشت. کره جنوبی، این اقتصاد با درآمد بالای آسیای شرقی، پیشرفتی قابل توجه را طی این سالها از خود نشان داد و تولید ناخالص داخلی کنونی آن 1.6 تریلیون دلار در سال است. میانگین رشد سالیانه تولید ناخالص داخلی کره جنوبی بین سالهای 1962 تا 1994، 10 درصد بود که عمدتا توسط رشد سالیانه 20 درصدی صادرات تامین میشد. در اوایل دهه 1950، سرانه درآمد ناخالص ملی این کشور، 67 دلار بود که این مقدار در سال 2017 به 23,380 دلار رسید. درحال حاضر، کره جنوبی پانزدهمین اقتصاد بزرگ جهان را در اختیار دارد. کلید موفقیت کره جنوبی برای دستیابی به موفقیت مالی، واردات مواد خام و داشتن صنایع صادرت محور است، خصوصا صنایعی که به الکترونیک، ارتباط از راه دور، خودرو، مواد شیمیایی، ساخت کشتی و استیل مرتبط اند.
9- کشور بنگلادش
کشور آسایی جنوبی بنگلادش با اقتصادی با درآمد متوسط رو به پایین، با نرخ پس انداز ملی 36 درصد در سال 2007، رتبه 27 را در اختیار داشت. در سال 2017، علیرغم کاهش این نرخ به 35 درصد، رتبه این کشور در سطح جهانی به 9 رسید. این امر، نتیجه ی پیشرفت قابل توجه بنگلادش در کاهش فقر و تداوم رشد اقتصادی است. در واقع، بر اساس خط فقر بین المللی که بر اساس آن، میزان درآمد هر شخص در هر روز 1.90 دلار است، بنگلادش توانست میزان 44.2 درصدی فقر در کشور را در سال 1991 به 14.8 درصد در سال 2016 برساند. این رشد به کشور کمک کرد تا از سطح کشوری با درآمد پایین، به کشوری با درآمد متوسط رو به پایین در سال 2015 تبدیل شود. در صورتی که کشور بخواهد برای جشن 50 سالگی خود در سال 2021 خود را به کشوری با درآمد متوسط رو به بالا برساند، باید کارهای زیادی انجام دهد. تولید ناخالص داخلی بنگلادش در سال 2017، یه میزان 249,724 میلیارد دلار بود و سرانه درآمد ناخالص ملی آن هم برای جمعیت 165 میلیونی بنگلادش، 1,470 دلار بود. به لطف صنعت پوشاک که بیش از 80 درصد صادرات بنگلادش را تشکیل می دهد، اقتصاد این کشور از سال 2005، سالیانه به میزان 6 درصد رشد داشته است. سایر صنایع بنگلادش شامل کتان هندی، نخ، کاغذ، چرم، کود، آهن و استیل، سیمان و محصولات پتروشیمی هستند.
10 کشور سوئیس
سوئیس با داشتن نرخ پس انداز ملی 34 درصد و قرار گرفتن در جمع اقتصادهای پر درآمد اروپایی، در رتبه 10 این لیست قرار دارد. در سال 2007، این کشور با نرخ پس انداز 35 درصد، در رتبه 28 این فهرست قرار داشت. علیرغم عدم حضور سوئیس در مناطق اقتصادی اروپا (EEA)، این کشور نسبت به بیشتر کشورها، روابط نزدیکتری با اتحادیه اروپا دارد: سوئیس، چهارمین شریک بزرگ تجاری اتحادیه اروپاست و از طرف دیگر، اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری سوئیس است. سوئیس با داشتن تولید ناخالص داخلی 678,888 میلیارد دلار، یکی از ثروتمندترین اقتصادهای پر درآمد در اروپاست. سوئیس دارای نیروی کار بسیار ماهر و بخش خدماتی بسیار قدرتمند است، بخشی که توسط خدمات دهندگان معروف مالی جهان هدایت می شود. سرانه درآمد ناخالص ملی در سوئیس، 80,560 دلار است که یکی از قدرتمندترین کشورهای جهان از این نظر است. صنایع اصلی سوئیس عبارت اند از: ماشین آلات، مواد شیمیایی، ساعت سازی، پارچه، ابزار ظریف کاری، گردشگری، بانکداری، بیمه، و داروسازی.
کلام پایانی در مورد پس انداز ناخالص ملی
نیمی از 10 کشورهای یاد شده در فهرست پس انداز ناخالص ملی، دارای نرخ های پس اندازشان بیش از 40 درصد تولید ناخالص داخلی را شامل می شود و نیمی دیگر، نرخ های بین 34 تا 38 درصد از تولید ناخالص داخلی را دارا هستند. سایر کشورهایی که نرخ پس انداز ملی آنها 30 درصد یا بیشتر از تولید ناخالص داخلی را شامل می شود، عبارت اند از: سری لانکا، نروژ، هند، اندونزی، مقدونیه، هلند، جمهوری قرقیزستان و سوئد.