شاخص بهای تولیدکننده یا شاخص PPI چیست؟
شاخص بهای تولید کننده مخفف Producer Price Index هست که همانند شاخص بهای مصرفکننده (CPI) از جمله شاخصهای قیمتی است که در بررسی روند سطح قیمتها مورد بررسی قرار میگیرد. شاخص بهای تولیدکننده یکی از معیارهایی است که به منظور سنجش عملکرد اقتصادی، از سطح عمومی قیمتها محاسبه و منتشر میشود. از این رو، تأثیر قابلتوجهی بر تصمیمگیری صاحبان صنایع، سرمایهگذاران و حتی سیاستمداران خواهد داشت. هدف از محاسبه شاخص بهای تولیدکننده، اندازهگیری تغییرات قیمتهایی است که تولیدکنندگان در ازای فروش کالاها و خدمات خود دریافت میکنند. به عبارت دیگر میتوان عنوان کرد که این شاخص، قیمت کالاها در کارخانه و مبداء تولید را در نظر میگیرد. این شاخص به صورت یک شاخص وزنی از قیمت عمدهفروشی کالاها یا قیمتهای تولیدکننده محاسبه میشود؛ به همین دلیل برخی شاخص بهای تولید کننده را شاخصی میدانند که روندهای قیمتی در بازارهای عمدهفروشی، صنایع تولیدی و بازار کالاها را منعکس میکند. اما اهمیت این شاخص در اقتصاد چیست؟
چرا شاخص PPI مهم است؟
در ادبیات اقتصادی از شاخص PPI به عنوان یک شاخص پیشنگر (Leading Indicator) یاد میشود؛ به این معنی که با بررسی این شاخص میتوان از سطح تغییر قیمتها در بازار کالا و خدمات مصرفی یا تورم اطلاع کسب کرد. به بیان دیگر، هر افزایش یا کاهش قیمت در شاخص با یک وقفه زمانی در شاخص بهای مصرفکننده نیز مشاهده میشود. از این رو از تغییرات شاخص بهای تولیدکننده به عنوان پیشگویی برای تورم عنوان میکنند. علاوه بر این، شاخص PPI روند تغییرات قیمتها را از دیدگاه تولیدکننده و خریدار در بخشهای مختلف اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) نشان میدهد.
به طور مثال نمودار شاخص PPI در آمریکا را می توانید در تصویر زیر که مربوط به 8 سال گذشته است را مشاهده کنید.
برای مطالعه بیشتر می توانید به این مقاله ها مراجعه کنید.