منظور از تمایلات بازار چیست؟
تمایل بازار یا حس بازار به رویکرد کلی سرمایه گذاران در خصوص یک اوراق مشخص یا بازار مالی اشاره دارد. تمایل بازار، احساس یا لحنی است که از سوی بازار یا روانشناسی جمعیت آن و به واسطه فعالیت ها و تغییرات قیمت اوراقی که در بازار معامله می شود؛ نمایان می شود. در معنای ژرف تر، افزایش قیمت ها به تمایلات بازار در راستای اهداف گاوها و صعودی شدن بازار اشاره دارد؛ حال آنکه قیمت های نزولی تمایلات بازار را در جهت تمایلات خرس ها در ایجاد یک بازار نزولی نشان می دهند.
نکات کلیدی در مورد حس بازار
· تمایلات بازار به اتفاق نظر بازار در خصوص یک سهام یا تمام بازار سهام اشاره دارد.
· زمانی که قیمت ها سیر نزولی دارند؛ تمایلات بازار مطابق با میل گاو ها است و بازار به عبارتی Bullish است.
· زمانی که قیمت ها سیر صعودی دارند؛ تمایلات بازار مطابق با نظر خرس ها تعیین می شود. به عبارتی بازار Bearish است.
· سرمایه گذاران با کمک اندیکاتورهای تکنیکال گرایشات و تمایل بازار را می سنجند.
پی بردن به مفهوم تمایلات بازار
تمایلات بازار که غالبا با نام تمایلات سرمایه گذار نیز از آن یاد می شود؛ همواره بر اساس اصول بنیادی استوار نیست. معامله گران روز و تحلیل های تکنیکال به دلیل تأثیر تمایلات بازار روی اندیکاتور های تکنیکالی همواره به تمایلات بازار وابسته هستند. آنها با استفاده از اندیکاتور های تکنیکال میزان سود ناشی از تغییرات قیمت کوتاه مدت را که غالبا در نتیجه گرایشات و رویکرد های سرمایه گذار در خصوص یک اوراق به وجود می آید؛ اندازه گیری می کنند. تمایلات بازار برای سرمایه گذاران که به معاملات معکوس علاقه دارند هم نیز بسیار اهمیت دارد؛ این سرمایه گذاران غالبا تمایل دارند در جهت مخالف با اتفاق نظر موجود در بازار سرمایه گذاری کنند. به عنوان مثال، اگر همه در حال خرید هستند؛ یک سرمایه گذار وارونه کار می فروشد.
سرمایه گذاران معمولا تمایلات بازار را با اصلاح خرسی(Bearish) یا گاوی (Bullish) توصیف می کنند. زمانی که خرس ها کنترل بازار را بدست بگیرند؛ قیمت های سهام روند صعودی دارند. زمانی که گاو ها کنترل را به دست داشته باشند؛ قیمت ها روند نزولی می گیرند. احساسات نقش مهمی در ایجاد انگیزه در بازار سهام دارد؛ بنابراین تمایلات بازار همواره هم راستا با ارزش های بنیادین نیست. از این رو می توان گفت؛ تمایلات بازار کاملا در ارتباط مستقیم با احساسات و عواطف است؛ در حالی که ارزش های بنیادین درباره عملکرد کسب و کار صحبت می کند.
برخی از سرمایه گذاران با اتکا بر تمایلات بازار و از طریق یافتن سهامی که ارزش مادی دارد یا کمتر از ارزش واقعی معامله می شود؛ به سود مورد نظر دست پیدا می کنند. آنها از اندیکاتور های متنوعی برای ارزیابی تمایلات بازار استفاده می کنند. این اندیکاتور ها به آنها کمک می کند؛ بهترین سهام را برای معامله انتخاب کنند. CBOE Volatility Index (VIX)، ایندکس High-Low، Bullish Percent Index(BPI) و میانگین متحرک از معروف ترین اندیکاتور های تمایلات بازار هستند.
اندیکاتور های ارزیابی تمایلات بازار
اندیکاتور VIX
VIX که با عنوان ایندکس ترس نیز شناخته می شود؛ که برای قیمت معاملات آپشن مورد استفاده قرار می گیرد. اندیکاتور VIX در حالت صعودی نشان می دهد که نیاز به برخورداری از حمایت و اطمینان در بازار افزایش پیدا کرده است. اگر معامله گران احساس کنند باید در مقابل خطرات احتمالی از خود محافظت کنند؛ این امر نشان می دهد که تغییرات و بی ثباتی در بازار در حال افزایش است. معامله گران با افزودن میانگین متغیر به VIX در می یابند؛ آیا تغییرات به طور نسبی در سطح بالاتر یا پایین تری قرار دارد.
شاخص High-Low
این اندیکاتور، تعداد سهامی که در طی ۵۲ هفته بالاترین قیمت و تعداد سهامی که در طی ۵۲ هفته پایین ترین قیمت را به خود اختصاص داد و به فروش رسیده اند را مقایسه می کند. زمانی که ایندکس کمتر از ۳۰ است؛ قیمت معامله سهام در نزدیکی کف قیمت ها قرار دارد؛ تمایلات سرمایه گذاران در این حالت در وضعیت خرس گونه است. زمانی که ایندکس بالاتر از ۷۰ باشد؛ قیمت معاملات سهام در نزدیکی قسمت سقف است. در این حالت تمایلات سرمایه گذاران در حالت گاوی قرار دارد. معامله گران معمولا از این اندیکاتور برای شاخص های سهام آمریکا مانند S&P500، Nasdaq ۱۰۰ یا شاخص ترکیبی بورس سهام نیویورک NYSE Composite استفاده می کنند.
شاخص BPI یا Bullish Percent Index
ایندکس BPI بر اساس نمودار تعداد سهامی که از الگوی گاو برخوردار هستند را می سنجد. درصد گاوی بودن یا صعودی بودن بازارهای خنثی در حدود ۵۰ درصد است. زمانی که BPI در حدود ۸۰ درصد یا بالاتر باشد؛ تمایلات بازار فوق العاده مثبت و خوشبینانه است؛ در این حالت به احتمال زیاد میزان خرید از آنچه که باید بیشتر است. به همین ترتیب، زمانی که BPI در بازه ای کمتر از ۲۰ درصد قرار داشته باشد؛ تمایلات بازار منفی خواهد بود؛ در این حالت سهام کمتر از آنچه که باید خریداری می شود.
میانگین متحرک
سرمایه گذاران معمولا جهت تعیین تمایلات بازار از SMA یا میانگین متحرک ساده برای یک بازه زمانی ۵۰ روزه و میانگین متحرک ساده برای یک بازه ۲۰۰ روزه استفاده می کنند.
زمانی که میانگین متحرک ۵۰ روزه از میانگین حرکت ۲۰۰ روزه بالاتر رود؛ اصلاح تقاطع طلایی(Golden Cross) مورد استفاده قرار می گیرد. این اصطلاح به این معنا است که جریان حرکت به سمت بالا تغییر مسیر داده است و تمایل گاوی (Bullish) به وجود آمده است. از سوی مخالف اگر میانگین متحرک یک بازه زمانی ۵۰ روزه از میانگین متحرک به بازه زمانی ۲۰۰ روزه پایین بیاید، از اصلاح تقاطع مرگ (Death Cross) استفاده می شود. این تقاطع به این معنا است که قیمت های پایین تر، تمایلات خرسی ( Bearish) را در بازار ایجاد می کند.
مثالی از حس بازار در دنیای حقیقی
در دسامبر ۲۰۱۸ زمانی که فاکتور های متعددی در کنار یکدیگر سرمایه گذاران را عصبی کردند؛ تمایل بازار به حالت خرسی یا نزولی تغییر جهت داد. در آغاز، درآمد ناچیز شرکت ها ترس را پراکنده کرد. پس از اینکه درآمد حاصل از رشد شرکت های فعال در S&P ۵۰۰ برای سال ها دو رقمی بود؛ تحلیل گران پیش بینی کردند که درآمد در سال ۲۰۱۹، به میزان ۳ -4 درصد افزایش خواهد داشت.
زمانی که جرومی پاول رئیس بانک فدرال رزرو در مصاحبه خبری ماهانه خود اعلام کرد، ترازنامه مالی بانک مرکزی به صورت خودکار تنظیم شده بود؛ به ترس ها دامن زد. بازار پیام او را ستیزه جویانه و نه در هماهنگی با سرعت کند رشد اقتصادی قلمداد کرد؛ همین امر تمایل بازار را بیش از پیش کاهش داد.
در نهایت کشمکش های تجاری میان آمریکا و چین به صحنه تلافی جویی دو تن از قدرتمندترین اقتصادهای جهانی بدل شده بود و کشور ها دائما با صدور تعرفه های متقابل، عبارت « این به آن در » را به معنای واقعی کلمه اجرا کردند. در طی سال ۲۰۱۸ تعطیلی دولت آمریکا در کنار مشکلات قبلی در طی یک ماه آسیب شدیدی به تمایل بازار وارد کرد.
تمایلات خرسی یا نزولی اعتماد به نفس سرمایه گذاران را تخریب کرد؛ در ادامه بازار سهام بدترین عملکرد خود را از سال ۱۹۳۱ به ثبت رساند. قیمت شاخص S&P ۵۰۰ در طی یک ماه ۹.۲ درصد کاهش پیدا کرد؛ درحالی که ایندکس تجاری داو جونز (Dow Jones) که از ۳۰ شرکت صنعتی پیشگام تشکیل شده است، شاهد کاهش ۸.۷ درصدی ارزش سهام خود در طی این بازه بودند.
ایندکس High- Lowبرای شاخص S&P ۵۰۰ به پایین تر از ۳۰ سقوط کرد و تا اواسط ماه ژانویه نیز در نزدیکی صفر باقی ماند. همین امر نشان دهنده میزان گسترش تمایل خرسی یا نزولی است که در طی این مدت گریبان بازار را گرفته بود.
تهیه و ترجمه توسط تیم تحریریه داریک لند
