نقدینگی چیست؟
در بازار سرمایه منظور از نقدینگی یا به تعبیر درست تر نقد شوندگی چیست؟
اگر بخواهیم بدون هرگونه پیچیدگی صحبت کنیم نقد شوندگی یا همان liquality همان تبدیل آسان کالا یا سهام و اوراق قرضه و .. به پول نقد است. یعنی بدون اینکه بخواهیم در صف بمانیم آن چیزی که مربوط به ما است را خیلی راحت تبدیل به پول نقد کنیم
نقدینگی میزان دستیابی سریع به خرید یا فروش یک دارایی یا اوراق بهادار در بازار با قیمتی که نشاندهنده ارزش ذاتی آن است، به عبارت دیگر، سهولت تبدیل آن به پول نقد، را توصیف میکند.
وجه نقد در جهان به عنوان نقدترین دارایی در نظر گرفته میشود، در حالی که داراییهای عینی مانند املاک و مستغلات، هنرهای زیبا و کلکسیونها، همه نسبتاً غیرنقدی هستند. سایر داراییهای مالی از سهام گرفته تا واحدهای مشارکت، در طیف نقدینگی در مکانهای مختلفی قرار میگیرند.
مبانی نقدینگی
وجه نقد استاندارد نقدینگی محسوب میشود، زیرا میتوان آن را به سریعترین و راحتترین روش به داراییهای دیگر تبدیل کرد.
اگر شخصی یک یخچال 1000 دلاری بخواهد، پول نقد دارایی است که براحتی میتواند برای بدست آوردن آن مورد استفاده قرار دهد. اگر آن شخص پول نقدی نداشته باشد، اما یک مجموعه کتاب نادر داشته باشد که قیمت آن 1000 دلار ارزیابی شود، بعید است کسی را پیدا کند که مایل باشد یخچال را با آن مجموعه کتاب معامله کند. در عوض، او مجبور است مجموعه خود را بفروشد و از پول نقد برای خرید یخچال استفاده کند. این در صورتی ممکن است خوب باشد که شخص بتواند ماهها یا سالها برای خرید صبر کند، اما اگر شخصی تنها چند روز فرصت داشته باشد، ممکن است مشکلی پیش آید. ممکن است به جای انتظار برای خریداری که حاضر به پرداخت ارزش کامل باشد، مجبور شود کتابها را با تخفیف بفروشد. کتابهای نادر نمونهای از یک دارایی غیرنقدی است.
ایدههای کلیدی
- نقدینگی نشانگر این است که آیا بازار آمادهای برای یک دارایی وجود دارد یا خیر – سهولت تبدیل آن به پول نقد.
- وجه نقد، نقدترین داراییها است؛ اقلام عینی، در بین اقلام کمتر نقد.
- روشهای مختلفی برای سنجش نقدینگی وجود دارد، از جمله نقدینگی بازار و نقدینگی حسابداری.
نقدینگی بازار
نقدینگی بازار به حدی اطلاق میشود که در آن یک بازار مانند بورس اوراق بهادار یک کشور یا بازار املاک و مستغلات شهر اجازه خرید و فروش داراییها با قیمتهای پایدار و شفاف را میدهد.
در مثال بالا، بازار یخچال در ازای کتابهای نادر به قدری غیرنقدی است که برای همه اهداف و مقاصد، وجود ندارد. از طرف دیگر، بازار سهام با نقدینگی بالاتر بازار مشخص میشود. اگر مبادلهای دارای حجم بالایی از تجارت باشد که تحت سلطه فروش نیست، قیمتی که یک خریدار برای هر سهم (قیمت پیشنهاد) ارائه میدهد و قیمتی که فروشنده مایل به پذیرش آن است (قیمت سؤال (درخواست))، تقریبا نزدیک به یکدیگر خواهند بود. بنابراین، سرمایهگذاران برای فروش سریع مجبور نخواهند شد از سودهای تحقق نیافته دست بکشند. وقتی تفاوت(اسپرد) بین قیمت پیشنهادی و قیمتهای درخواست زیاد میشود، بازار غیرنقدیتر میشود.
بازار املاک و مستغلات معمولا به مراتب کمتر از بورس کالا نقدی هستند. نقدینگی بازارها برای سایر داراییها، مانند مشتقات، قراردادها، ارزها یا کالاها، غالبا به اندازه آنها و این که چه تعداد مبادله باز برای خرید و فروش آنها موجود است، بستگی دارد.
نقدینگی حسابداری
نقدینگی حسابداری میتواند سهولتی را که فرد یا شرکت میتوانند تعهدات مالی خود را با داراییهای نقدی موجود برای آنها تأمین کنند،( توانایی بازپرداخت بدهیها در موعد مقرر) اندازهگیری کند. در مثال بالا، داراییهای نادر گردآورنده کتاب نسبتاً غیرنقدی هستند و احتمالاً ارزش کامل آنها 1000 دلار در زمان خرج کردن نیست.
از نظر سرمایهگذاری، ارزیابی نقدینگی حسابداری به معنای مقایسه داراییهای نقدینگی با بدهیهای جاری یا تعهدات مالی است که ظرف یک سال سر رسید میشوند. تعدادی نسبت وجود دارد که نقدینگی حسابداری را اندازهگیری میکند، و در نحوه تعریف دقیق آنها از “دارایی نقدینگی” متفاوت است. تحلیلگران و سرمایهگذاران از اینها برای شناسایی شرکتهایی با نقدینگی قوی استفاده میکنند. این همچنین یک اندازهگیری عمق را مد نظر قرار میدهد.
اندازهگیری نقدینگی حسابداری
بطور کلی، در استفاده از این فرمولها، یک نسبت بزرگتر از یک مطلوب است.
نسبت جاری
نسبت جاری سادهترین و سهلترین نسبت است. این داراییهای جاری (آنهایی که بطور منطقی میتوانند در یک سال به پول نقد تبدیل شوند) را در برابر بدهیهای جاری اندازهگیری میکند. فرمول آن عبارت است از:
نسبت جاری = داراییهای جاری / بدهیهای جاری
تست اسید / نسبت سریع
تست اسید(Acid) یا نسبت سریع کمی دقیقتر است. این نسبت موجودیها و سایر داراییهای جاری را که به اندازه پول نقد و معادلهای آن، حسابهای دریافتنی و سرمایهگذاریهای کوتاه مدت نقد نیستند را مستثنی میکند. به عنوان یک فرمول:
نسبت تست اسید = (پول نقد و معادلهای نقدی + سرمایهگذاریهای کوتاه مدت + حسابهای دریافتنی) / بدهیهای جاری
تغییر نسبت تست اسید منهای موجودی از داراییهای فعلی، که کمی این را تغییر میدهد:
نسبت تست اسید (Var) = داراییهای جاری – موجودی – هزینههای پیش پرداخت) / بدهیهای جاری
نسبت نقدی
نسبت پول نقد دقیقترین نسبت نقدینگی است. به استثنای حسابهای دریافتنی، و همچنین موجودیها و سایر داراییهای جاری، داراییهای نقدینگی را دقیقاً به عنوان پول یا معادل نقدی تعریف میکند. بیش از نسبت فعلی یا نسبت تست اسید، این توانایی یک واحد تجاری برای مستطیع ماندن در صورت بروز اضطراری(بدترین حالت) را بر این اساس ارزیابی میکند که حتی شرکتهای بسیار سودآور نیز در صورت نداشتن نقدینگی، ممکن است برای واکنش به حوادث پیشبینی نشده به مشکل برخورند. فرمول آن:
نسبت نقدی = (نقدی و معادل نقدی + سرمایهگذاریهای کوتاه مدت) / بدهیهای جاری
مثالی از شرایط واقعی
از نظر سرمایهگذاری، سهام به عنوان یک دسته از نقدترین داراییها است. اما همه سهام در هنگام نقدینگی برابر نیستند. برخی از سهام در بورس سهام فعالانهتر(چابک تر) از سایرین معامله میشوند، بدین معنی که بازار بیشتری برای آنها وجود دارد(آنها به معنای دیگر، علاقه بیشتر و بیشتر معاملهگران و سرمایهگذاران را جذب میکنند). این سهامهای نقدی معمولا با حجم روزانه آنها قابل شناسایی است که میتواند میلیونها سهم یا حتی صدها میلیون نفر را به خود اختصاص دهد.
به عنوان مثال، در تاریخ 26 آوریل 2019، 8.2 میلیون سهم از Amazon.com AMZN در نزدک معامله شد. نقدینگی آن گونه که به نظر میرسد، این در مقایسه با اینتل (INTC) که منجر به آن شد که نزدک آن روز، یک حجم 71.5 میلیون سهمی را تجربه کند – یا فورد موتور (F)، که منجر شد که بورس نیویورک یک حجم 154.8 میلیونی سهم را تجربه نمود، و آن را به نقدترین سهام در ایالات متحده در آن روز تبدیل کند، قطرهای از دریاست.
برای مطالعه بیشتر و آشنایی با بازارهای جهانی می توانید به این مقاله ها مراجعه کنید.